Czarna skrzynka w samochodzie ma zapisywać i rejestrować wybrane dane dotyczące jazdy. Urządzenie ma celu pomóc w wyjaśnianiu wypadków, ich przyczyn i przebiegu. Od lipca wszystkie nowo rejestrowane auta muszą już posiadać taką czarną skrzynkę.
Jak przypomina Instytut Transportu Samochodowego, od 7 lipca 2024 roku wszystkie nowo rejestrowane samochody kategorii M1 (osobowe) i N1 (dostawcze do 3,5t) będą musiały być wyposażone w tzw. czarne skrzynki, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 (autobusy i pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 t od 7 stycznia 2026 r.). Urządzenia te, to rejestratory danych, a mówiąc konkretnej zdarzeń (z ang. EDR – Event Data Recorder), które mają pomóc w wyjaśnianiu przyczyn wypadków. Przypominają w działaniu nieco kamerki samochodowe, tylko że nie zapisują wizji. Rejestratory zapisują dane przez 5 sekund przed i po zdarzeniu drogowym, a dostęp do nich będą mieć wyłącznie upoważnione osoby, takie jak służby ratunkowe, śledczy, eksperci od bezpieczeństwa ruchu drogowego, producenci pojazdów oraz warsztaty naprawcze.
Jakie dane rejestrują i zbierają czarne skrzynki?
Sporo kontrowersji budzą dane, jakie tego typu urządzenia mają rejestrować. ITS podkreśla, że czarne skrzynki będą monitorować i zapisywać takie parametry jak m.in.: przyspieszenie wzdłużne i boczne, ruch obrotowy pojazdu, ciśnienie w układzie hamulcowym, kąt obrotu kierownicy, prędkość obrotową silnika, tryb pracy skrzyni biegów, stopień otwarcia lub zamknięcia przepustnicy, prędkość auta czy moment obrotowy. Zapisywane będą nawet działania takich systemów bezpieczeństwa jak poduszki powietrzne, pasy bezpieczeństwa i ich napinacze, również będą rejestrowane.
Zobacz: Kolizja czy wypadek drogowy – jaka różnica?
Władze widzą ogromny potencjał tych urządzeniach. Czarne skrzynki EDR mogą pomóc w wielu trudnych do wyjaśnieniach sytuacjach. W przypadku wypadków śmiertelnych, gdy nie było świadków, mogą dostarczyć niezbędnych informacji o przebiegu zdarzenia. Mogą też służyć jako dowód w sądzie, gdy pojawia się spór, co do wypadku. Analiza danych z EDR jest również istotna do opracowywania nowych systemów bezpieczeństwa i do szkolenia kierowców, co może prowadzić do poprawy ich nawyków.
Czarne skrzynki a ochrona danych
Wiele osób obawia się czy zapisane dane będą właściwie wykorzystywane i czy skrzynki nie ograniczą ich praw. Zgodnie z unijnymi przepisami, producenci pojazdów muszą zapewnić, że dane z rejestratorów EDR są chronione przed manipulacją i będą anonimowe. Informacje mają być dostępne w formacie nadającym się do odczytu maszynowego, bez możliwości identyfikacji osoby fizycznej. Producenci muszą również udostępniać dane techniczne i narzędzia diagnostyczne potrzebne do pozyskiwania i interpretacji danych z EDR. Dane te mają być dostępne przez standardowe interfejsy i odpowiednio zabezpieczone przed nieautoryzowanym dostępem. Komisja Europejska wprowadza również znormalizowane protokoły komunikacyjne ułatwiające dostęp do informacji z EDR.
Upowszechnienie EDR to ważny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa. Chociaż nie wyeliminują one wszystkich zdarzeń drogowych, to mogą pomóc w ich wyjaśnianiu i zapobieganiu w przyszłości. Dzięki nim możliwe będzie wprowadzenie skuteczniejszych działań prewencyjnych, co przyczyni się do zmniejszenia liczby wypadków drogowych i poprawy bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg.
W materiale wykorzystano informacje Instytutu Transportu Samochodowego w Warszawie
Dodaj komentarz