Decyzja UOKiK to szansa na odszkodowania dla właścicieli diesli Volkswagena?

UOKiK kończy analizę zebranych informacji na temat tzw. afery spalinowej. Volkswagen celowo fałszował wyniki norm emisji spalin swoich aut, stosując nielegalne oprogramowanie w trakcie testów homologacyjnych. UOKiK zbadał w jakim stopniu niemiecki koncern oszukiwał swoich klientów, w zakresie produktów spalania czyli szkodliwych tlenków azotu. Teraz czekamy na decyzję UOKiK w tej sprawie.

Afera spalinowa Volkswagena przeszła w Polsce prawie bez konsekwencji dla niemieckiego koncernu. Mimo że koncern w sposób świadomy i celowy, fałszował rzeczywiste wyniki emisji spalin i zużycia paliwa w jego samochodach, to poniósł bardzo niskie konsekwencje swojego czynu. Poza przeprowadzeniem akcji serwisowych mających przede wszystkim zmienić oprogramowanie silników (ECU), to żadne istotniejsze kary go nie spotkały w Polsce. Co ciekawe, za to samo postępowanie w USA Volkswagen musiał wypłacić rekompensaty swoim klientom, a łączna kwota roszczeń, kar i poniesionych kosztów w samych Stanach Zjednoczonych przekroczyła kwotę 15 miliardów dolarów! Jest jednak szansa, że Volksawagen będzie musiał zacząć wypłacać odszkodowania także polskim klientom marki.

Postępowanie UOKiK wobec koncernu Volkswagena

Postępowanie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotyczy tego, że koncern Volkswagen stosował w samochodach Volkswagen, Audi, Seat i Skoda produkowanych po 2008 r oprogramowanie, które w warunkach testowych pozwalało zaniżać wartość emisji tlenków azotu. Urząd postawił następujące zarzuty:

1. rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w materiałach reklamowych, które sugerują, że samochody marek Volkswagen, Seat, Skoda i Audi są ekologiczne oraz spełniają wymogi w zakresie emisji tlenków azotu,
2. informowanie w świadectwach homologacji oraz w świadectwach zgodności WE o nieprawdziwych parametrach emisji tlenków azotu,
3. kierowanie wytycznych do sprzedawców tych samochodów, które mogły prowadzić do tego, że dealerzy odrzucali reklamacje konsumentów dotyczące emisji tlenków azotu.

Pod koniec 2016 roku postawiliśmy zarzuty Volkswagen Group Polska. Postępowanie jest już na końcowym etapie. Przez ten czas zgromadziliśmy 25 tomów akt, w których jest ponad 5 tys. kart z dowodami i pismami od spółki. Wysłaliśmy ankietę z pytaniami do 13 dealerów samochodów tego koncernu. Korespondowaliśmy z Transportowym Dozorem Technicznym oraz niemieckim i brytyjskim organem do spraw homologacji. Pełnomocnik spółki, korzystając ze swoich praw, wielokrotnie (24 razy) zapoznawał się z aktami i udzielał obszernych wyjaśnień, np. jedna odpowiedź liczyła 827 stron razem z załącznikami i wymagała dokładnej analizy. Przytaczam tę statystykę po to, aby każdy uświadomił sobie jak obszerny materiał dowodowy musieliśmy analizować 

– mówi Marek Niechciał, prezes UOKiK. Urząd wielokrotnie przychylał się do wniosków pełnomocnika strony postępowania o przedłużenie terminu na udzielenie odpowiedzi. Do postępowania prowadzonego przez urząd włączył się także prokurator z Prokuratury Okręgowej w Warszawie.

Zobacz: Pozew zbiorowy przeciw Volkswagenowi – afera spalinowa

Jak podkreślają przedstawiciele UOKiK, postępowanie przeciwko Volkswagen Group Polska jest na końcowym etapie. Następnym krokiem (już ostatnim) będzie wydanie decyzji. Warto zauważyć przy tym, że w trakcie całego postępowania, ze strony spółki nie padła propozycja wydania decyzji zobowiązującej. Mocno nadszarpnięty aferą Dieselgate budżet Volkswagena, po prostu na to nie pozwolił. W tej sytuacji, prezes UOKiK może np. stwierdzić naruszenie zbiorowych interesów konsumentów i nałożyć karę finansową – maksymalnie do 10 proc. rocznego obrotu. Ale to nie wszystko.

Decyzja UOKiK pozwoli uzyskać odszkodowanie klientom Volkswagena!

Gdy decyzja UOKiK uprawomocni się, stanie się ona prejudykatem, istotnie ułatwiając konsumentom dochodzenie ewentualnych roszczeń w sądach. Co niezmiernie ważne,

ustalenia urzędu co do faktu stosowania praktyki są wiążące dla sądów powszechnych w przypadku rozpatrywania indywidualnych spraw w zakresie zakwestionowanych w decyzji praktyk.

UOKiK jest trzecim organem w Europie, który kończy postępowanie w tej sprawie. Przykładowo włoski organ ochrony konkurencji nałożył łącznie na Volkswagen AG i Volkswagen Group Italia 5 mln euro kary. W Stanach Zjednoczonych sankcja nałożona przez sąd wyniosła 2,8 mld dolarów. Ponadto Federal Trade Commission poinformowała o zawartej ugodzie, której wartość wyniosła prawie 15 mld dolarów – Volkswagen w Stanach Zjednoczonych zobowiązał się m.in. do odkupienia wadliwych samochodów. Australijski organ niedawno nałożył na firmę karę 125 mln dolarów australijskich (ok. 85 mln USD). Co zrobi UOKiK? Trudno powiedzieć, ale biorąc pod uwagę skalę problemu w Polsce, ewentualne zadośćuczynienia pozyskane na drodze indywidualnej mogą być dla Volkswagena dużym obciążeniem. Zwłaszcza, jeśli będą rozpatrywane w ramach tzw. pozwów zbiorowych. Na czym dokładnie polega problem Volkswagena z silnikami Diesla, pisaliśmy już w poniższym artykule:

Zobacz: Dlaczego silniki Volkswagena nie spełniają norm emisji spalin NOx?

Aktualizacja 14 stycznia 2020 roku:

UOKiK wydał decyzję i nałożył rekordową karę dla Volkswagena za oszustwo dotyczące fałszowania wyników emisji spalin. Więcej na ten temat piszemy w poniższym artykule:

Zobacz: Rekordowa kara od UOKiK dla Volkswagena za aferę Dieselgate!