Jakie są sposoby na zmęczenie za kierownicą? Jak radzić sobie z nim w trakcie jazdy autem? I dlaczego zmęczenie może dawać podobne efekty za kierownicą jak spożywanie alkoholu? Tłumaczymy to w poniższym poradniku.
Zmęczenie ma negatywny wpływ na umiejętności kierowania samochodem. Objawia się ono opóźnionymi reakcjami, zmniejszoną precyzją sterowania, trudnością w utrzymaniu odpowiedniej odległości od innych pojazdów oraz skłonnością do wycofywania się mentalnie z prowadzenia pojazdu. Zanik uwagi oraz ograniczone zdolności przetwarzania poznawczego czynią prowadzenie pojazdu czynnością nieświadomą i przebiega jako półautonomiczny proces umysłowym, którego kierowca może być tylko w niewielkim stopniu świadomym.
Główne przyczyny zmęczenia
Najważniejsze przyczyny zmęczenia za kierownicą to niedostateczna ilość snu, słaba jego jakość oraz związane z wewnętrznym zegarem biologicznym potrzeby snu. Poza tymi ogólnymi czynnikami, długotrwała aktywność, zwłaszcza brak odpowiednich przerw, może jeszcze bardziej zwiększyć zmęczenie, szczególnie w przypadku kierowców. Wśród pewnych grup, na przykład kierowców zawodowych, te ogólne czynniki mają szczególnie dużo wpływu ze względu na długie i nieregularne godziny pracy. Niewielki odsetek populacji (3-5%) zmaga się z obturacyjnym bezdechem sennym, co prowadzi do wyjątkowo dużej senności w ciągu dnia.
Jak kierowcy radzą sobie ze zmęczeniem?
Aby zrekompensować zmęczenie, kierowcy mogą próbować zwiększyć wymagania związane z prowadzeniem pojazdu (np. jadąc szybciej, aby pobudzić adrenalinę i pozostać bardziej czujnym) lub zmniejszyć je (np. zachowując większy margines bezpieczeństwa poprzez zwalnianie i utrzymywanie większych odległości).
Zobacz: Prowadzenie auta elektrycznego dwukrotnie zwiększa ryzyko wypadku!
Badania ankietowe przeprowadzone na całym świecie pokazują, że co najmniej raz w roku ponad połowa prywatnych kierowców prowadzi pojazd będąc zmęczonym lub ospałym. Wśród młodych kierowców jazda w stanie zmęczenia jest dość powszechna ze względu na styl życia. Młodsze osoby potrzebują więcej snu niż dorośli, więc zmęczenie może bardziej wpływać na nich. Zawodowi kierowcy i ci pracujący na zmiany często muszą zmagać się z zmęczeniem za kierownicą z powodu obciążenia związanego z pracą. Około połowa zawodowych kierowców śpi mniej niż zwykle przed długą podróżą.
Zmęczenie a jazda po alkoholu
Zmęczenie jest głównym czynnikiem wielu wypadków drogowych (stanowi od 10% do 20% przyczyn). Kilka badań sugeruje, że zmęczenie zwiększa ryzyko wypadków. Osoba prowadząca samochód po 17 godzinach bez snu jest narażona na wypadek o takim samym ryzyku jak osoba z poziomem alkoholu we krwi wynoszącym 0,05 mg/L (czyli dwukrotnie wyższym niż normalne ryzyko). Większe zagrożenie wynika często z połączenia czynników biologicznych, stylu życia i warunków pracy. Potrzebne są dodatkowe badania naukowe, aby dokładnie zrozumieć związek między zmęczeniem a ryzykiem wypadków.
Zobacz: Stan nietrzeźwości a stan po spożyciu alkoholu – czym się różnią?
Istnieją środki przeciwdziałające zmęczeniu kierowców, które mogą być ukierunkowane na samych kierowców, firmy transportowe, drogi lub pojazdy. Dzięki kampaniom kierowcy mogą dowiedzieć się, jak zapobiegać zmęczeniu za kierownicą. Firmy transportowe mogą wprowadzić specjalne zasady, aby edukować kierowców i kierownictwo na temat tego problemu. Drogi mogą być wyposażone w linie krawędziowe lub środkowe, które zapewniają dźwiękowo-dotykowe sprzężenie zwrotne, gdy zostaną przekroczone. W przyszłości regulacje dotyczące czasu pracy i odpoczynku mogą zostać bardziej usprawnione, a pojazdy zostaną wyposażone w jeszcze nowocześniejsze urządzenia do bardziej wykrywania zmęczenia kierowcy.
Zobacz: Konfiskata auta za jazdę po alkoholu – przepisy będą łagodniejsze!
Dodaj komentarz