Jak zwiększyć kompresję silnika?

Niska kompresja silnika diesla czy benzynowego to problemy z jego uruchomieniem, dymienie z układu wydechowego, albo nadmierny pobór oleju. Jak poprawić kompresję silnika? Czy można ją zwiększyć bez remontu jednostki napędowej? Dziś skupimy się na najczęstszym problemie dotyczącym zapieczonych pierścieni.

Tzw. brak kompresji w silniku, czyli mówiąc bardziej precyzyjnie, spadek kompresji na cylindrze lub cylindrach, może mieć przeróżne przyczyny. Od uszkodzonej uszczelki pod głowicą, przez podwieszone zawory (od np. nagaru), aż po zapieczone pierścienie tłokowe. Niestety, niska kompresja silnika często wiąże się z koniecznością wykonania remontu motoru, co jest wyjątkowo kosztownym zabiegiem. Na przykładzie Citroena C4 Grand Picasso 1.6 VTi pokażemy Wam, jak sprawdzić kompresję silnika oraz ocenić czy nadaje się on do remontu. Wykonamy też tzw. chemiczny remont silnika, aby spróbować poprawić kompresję.

Za niska kompresja silnika – przyczyna

W przypadku benzynowego silnika 1.6 VTi opracowanego wspólnie z BMW i PSA, trzeba liczyć się z tym, że ma ma on szereg wad konstrukcyjnych. Ich objawami są nadmierne zużycie oleju, kopcenie z układu wydechowego, nierówna praca, problemy z odpalaniem. Przyczyna większości tych problemów najczęściej jest jedna – wadliwe pierścienie tłokowe lub zużyte uszczelniacze olejowe.

Citroen C4, który trafił na nasz warsztat zużywał nadmiernie olej, nierówno pracował i kopcił z wydechu. Przed remontem warto sprawdzić czy winne nie są zapieczone pierścienie tłokowe. 

Jednak zanim mechanik podejmie decyzję o remoncie motoru, należy przeprowadzić próbę uwolnienie zapieczonych nagarem pierścieni. To własnie one są bardzo często przyczyną tych problemów. Jeśli próby rozpuszczenia nagarów nie pomogą, wtedy mamy pewność, że remont jest konieczny.

Jak zmierzyć kompresję silnika?

Pomiar kompresji silnika nie jest skomplikowany. Służy do tego manometr, a mówiąc precyzyjnie, manometryczny próbnik ciśnienia sprężania. Wkładamy go do gniazd świec, po wcześniejszym demontażu cewek i świec zapłonowych. Następnie kręcimy silnikiem trzymając gaz w podłodze do momentu, aż wskazówka na manometrze przestanie się poruszać. W przypadku naszego Citroena pomiar wykonaliśmy na ciepłym silniku, po wcześniejszej wymianie oleju silnikowego na nowy (wraz z filtrem). Wyniki pomiarów kompresji silnika były następujące:

Zobacz: Silnik 2.0 TFSI a nagar – objawy, problemy, czyszczenie

Na pierwszym cylindrze (licząc od skrzyni biegów) 11,8 bara, na drugim 11,2 bara, na trzecim 10,1 bara, a na czwartym 9,5 bara. Ewidentnie ostatnie dwa cylindry miały za niskie ciśnienie sprężania na tle pozostałych, ale jeszcze mieściły w normie. Natomiast nierówna praca jednostki napędowej i nadmierne spalanie oleju faktycznie mogły być przyczyną braku kompresji. A ta spowodowana może być przez zapieczone nagarem pierścienie. Dlatego przeprowadziliśmy czyszczenie silnika z nagaru.

Jak zwiększyć kompresję silnika?

Jeśli niska kompresja silnika spowodowana jest przez zapieczone nagarem pierścienie, to trzeba ten nagar rozpuścić, aby je uwolnić. Żeby jednak usunąć nagar z silnika, zwłaszcza w starszych egzemplarzach aut, należy zadziałać dwuetapowo. Po pierwsze korzystamy z pianki aplikowanej przez gniazda świec bezpośrednio na cylindry (np. Antykoks Down), która ma na celu oczyścić zapieczone nagarem pierścienie, usunąć nagar z denka tłoków i zaworów.

Pianka Antykoks służy do usuwania nagaru z tłoków i komory spalania, ale główna jej rolą jest odblokowanie zapieczonych nagarem pierścieni.

Pojemnik należy mocno wstrząsnąć dla uzyskania piany, po czym napełnić pianką cylindry jeden po drugim do momentu, aż wypłynie ona z każdego gniazda. Następnie zatykamy świecami gniazda na 5 minut (by preparat za szybko nie odparował), po czym wyciągamy świece, przykrywamy otwory materiałowymi ścierkami i kręcimy silnikiem kilkukrotnie, by przedmuchać (bez odpalania) cylindry z pianki. Potem ponownie zalewamy cylindry nową porcją pianki na tłoki, po 5 minutach znowu przedmuchujemy i montujemy cewki oraz świece z powrotem na miejsce.

Płukanka do silnika wlewana do oleju tuż przed jego wymianą ma na celu oczyścić magistralę olejową z osadów węglowych. Żeby uwolnić zapieczone pierścienie, trzeba użyć pianki. 

Kolejnym krokiem jest zastosowanie płukanki do silnika. Gdy układ zapłonowy silnika jest już ponownie złożony, wlewany do oleju płukankę do silnika. Zakręcamy korek oleju, odpalamy silnik i przez 20 minut dajemy mu popracować, aby płukanka mogła oczyścić magistralę olejową z nagarów i osadów węglowych. W tym czasie z układu wydechowego wydobywać się będzie biały, dość gryzący dym o specyficznym zapachu. Po 20 minutach gasimy silnik, odkręcamy filtr oleju i korek spustowy i wylewamy stary olej wraz z płukanką. Gdy wszystko ścieknie, wkładamy nowy filtr oleju, zalewamy świeży olej dedykowany do tego motoru (5W-30), po czym czekamy kilka godzin aż silnik ostygnie i ponownie wykonujemy pomiar kompresji silnika.

Pomiar kompresji po użyciu chemii

W naszym przypadku silnik Citroena zareagował pozytywnie na działanie pianki i płukanki. Pomiar kompresji silnika wykazał, że ciśnienie sprężania na poszczególnych cylindrach wyniosło odpowiednio:

Zobacz: Płukanka do silnika – jak ją stosować?

1. na pierwszym cylindrze 12,5 bara,
2. na drugim 12,5 bara,
3. na trzecim 12,2 bara
4. na czwartym 12,0 barów.

Wyraźna poprawa nastąpiła przede wszystkim na 4 cylindrze, gdzie ciśnienie wzrosło o 2,5 bara. Co więcej, kompresja na wszystkich cylindrach się wyrównała, co jest bardzo pozytywnym objawem. Silnik zaczął pracować równo, przestał kopić olejem, a po dłuższym czasie będzie można ocenić, czy spadło zużycie oleju. Czy płukanka i przede wszystkim pianka, zawsze pomogą? Nie, nie zawsze.

Antykoks to seria preparatów do usuwania osadów węglowych z silnika. W przypadku zapieczonych pierścieni dobrze sprawdza się pianka aplikowana bezpośrednio na tłoki. 

W naszym przypadku problem stanowiły zapieczone nagarem pierścienie, bo zastosowana chemia zadziałała. Nagar został rozpuszczony, pierścienie zaczęły pracować, a przez to wróciła kompresja. Ale nawet gdyby chemia nie zadziałała, to warto jej użyć, mając problem z braniem oleju czy jego spalaniem. Pozwala ona ocenić mechanikowi, bez kosztownego rozbierania silnika, czy silnik wymaga remontu czy nie. Brak reakcji silnika na płukankę i piankę oznaczałby, że motor należy poddać naprawie, bo przyczyna nie leży już po stronie osadów węglowych.

Warto pamiętać o tym, że jeśli silnik ma skłonność do odkładania się nagaru, bo np. jest eksploatowany na krótkim trasach, to warto profilaktycznie stosować takie preparaty, aby nie doprowadzić do zapieczenia się pierścieni, albo zapchania nagarem odmy. 

W materiale wykorzystaliśmy preparaty od polskiej firmy chemicznej CHEMMOTOR POLSKA