Przewożenie samochodu na lawecie – wyjazd na tor!

Jak prawidłowo przewieźć auto na lawecie? Pytanie to stawia sobie każdy, kto pierwszy raz zabiera swój samochód na tor, wyścigi KJS czy wystawę cennych, zabytkowych aut. Właściwy dobór lawety do samochodu oraz jego montaż na niej to podstawa. Warto także wiedzieć, kto może prowadzić lawetę z autem i jaka kategoria prawa jazdy do tego predestynuje.

Weekendowa jazda samochodem po torze to kapitalny pomysł na spędzenie wolnego czasu. Człowiek nie tylko świetnie się bawi, dając upust swym wyścigowym emocjom, ale przede wszystkim doskonali swoje umiejętności za kierownicą. W bezpiecznych warunkach zdobywa wiedzę, jakiej przeciętny kierowca nigdy nie przyswoi nawet na dystansie setek tysięcy kilometrów pokonanych w normalnym ruchu drogowym.

Wielu kierowców, którzy uczestniczą w treningach sportowej jazdy na torach, nie chce użytkować na torze tego samego samochodu, którym na niego przyjeżdża. Powodów jest wiele. Wśród tych najczęstszych wymienia się przede wszystkim potencjalne ryzyko awarii, której może ulec auto w trakcie jazdy na autodromie. W jej efekcie samochód może nie wrócić o własnych siłach do domu. Wystarczy jeden wygięty wahacz, albo nawet zniszczona felga, by skutecznie unieruchomić pojazd. Z tego powodu, wiele osób decyduje się na alternatywne sposoby transportu auta na tor.

Transport auta na tor samochodowy

Jednym z możliwych rozwiązań dostarczenia samochodu do miejsca docelowego jest skorzystanie z pomocy firmy transportowej. W dłuższej perspektywie czasu jest to jednak rozwiązanie nieopłacalne, ponieważ taka usługa jednorazowo kosztuje kilkaset złotych. Optymalnym rozwiązaniem jest zakup lub wypożyczenie lawety w formie przyczepy i ciągnięcie jej na haku. Podpowiadamy, czym kierować się podczas doboru zaczepu holowniczego, lawety i ciągnącego cały zestaw pojazdu.

Właściwy wybór samochodu do ciągnięcia lawety

Decydując się na transport samochodu na lawecie w pierwszej kolejności należy sprawdzić ciężar przewożonego pojazdu. Dzięki temu będziemy wiedzieć, jaką ładowność powinna posiadać wypożyczana lub kupowana laweta. Znając te dwie wartości (dopuszczalną masę pojazdu oraz lawety) możliwy jest wybór samochodu, który będzie posiadał odpowiednie parametry do ciągnięcia takiego zestawu. Następnie pozostaje dobrać do auta hak holowniczy wyprodukowany do konkretnego modelu samochodu.

Podczas wyboru pojazdu holującego należy zwrócić uwagę na parametry techniczne samochodu. W dowodzie rejestracyjnym pojazdu znajdziemy informację o tym, jaką przyczepę może ciągnąć samochód (w rubryce O.1 oraz O.2). Warto również sprawdzić rubrykę F.2, w której znajduje się dopuszczalna masa całkowita pojazdu. Najważniejsze jest jednak, aby rzeczywista masa przyczepy, tj. masa pojazdu wraz z ładunkiem, nie przekraczała rzeczywistej masy pojazdu ciągnącego. Istotna jest także ładowność przyczepy oraz jej ciężar i rodzaj, które muszą odpowiadać warunkom technicznym zawartym w dowodzie rejestracyjnym.

Zobacz: Co można prowadzić mając prawo jazdy kat. B?

Producent haków holowniczych Brink udostępnił dla wszystkich kierowców poruszających się z przyczepą narzędzie do szybkiego obliczenia dopuszczalnej masy całkowitej zespołu pojazdów. Wystarczy jedynie na stronie www.brink.pl wejść w zakładkę „Kalkulator DMC”. Po wpisaniu odpowiednio wartości z rubryki F2 dowodu rejestracyjnego samochodu (DCM pojazdu) i wartości z rubryki F2 dowodu rejestracyjnego przyczepy (DCM przyczepy) uzyskamy informację, czy obowiązują nas opłaty czy też nie. Ze strony możliwe jest także bezpośrednie przejście do strony www.viaTOLL.pl, na której dostępne są wszystkie niezbędne informacje na temat systemu poboru opłat.

Jaka kategoria prawa jazdy do ciągnięcia lawety z autem?

W zależności od masy całkowitej zespołu pojazdów wymagane jest również od kierowców posiadanie odpowiednich uprawnień. Do kierowania zespołem pojazdów o masie nieprzekraczającej 3,5 t wystarczające jest  prawo jazdy kategorii B. Pewnym wyjątkiem jest ciągnięcie przyczepy lekkiej (której DMC nie przekracza 750 kg), wtedy bez względu na masę pojazdu ciągnącego wystarczające jest prawo jazdy kat. B.

Jeżeli ciągniemy przyczepę inną niż lekką (której masa całkowita przekracza 750 kg), ale masa zespołu pojazdów nie przekracza 4,25 t niezbędne jest uzyskanie dodatkowego uprawnienia, tzw. „kodu 96”. Kategoria prawa jazdy B z kodem 96, oprócz holowania przyczep lekkich, upoważnia także do ciągnięcia lawet samochodowych, przyczep podłodziowych czy przyczep do transportu zwierząt. Jeżeli natomiast chcemy ciągnąć przyczepy o masie powyżej 3,5 t, przy masie zespołu pojazdów nie przekraczającej 7 t, należy posiadać prawo jazdy kategorii B+E. Warto również pamiętać, że każda przyczepa powyżej 750 kg musi posiadać hamulec najazdowy.

Dopuszczalna prędkość jazdy autem z przyczepą lub lawetą

Kierowcy zespołów pojazdów z przyczepą powinni także pamiętać, że obowiązują ich wówczas inne ograniczenia prędkości poza obszarem zabudowanym. Maksymalna prędkość, jaką może osiągnąć auto z ciągniętą przyczepą, powinna wynosić 80 km/h (autostrady oraz drogi ekspresowe), a na drogach zwykłych 70 km/h. W obszarze zabudowanym ograniczenie pozostaje bez zmian, 50 km/h w trakcie dnia oraz 60 km/h w godzinach między godziną 6:00 a 23:00.

Jaką lawetę wybrać do przewożenia samochodu?

Decydując się na przewóz pojazdu na lawecie, właściciel może wybrać jeden z dwóch typów lawety – tzw. „szwajcarkę” lub zwykłą lawetę. Pierwszy rodzaj charakteryzuje się tym, że koła przyczepy nie wystają poza obrys samochodu. Jest to ułatwienie przy poruszaniu się np. w tunelach. Wadą takiego rozwiązania konstrukcyjnego jest natomiast to, że podłoga lawety jest wyżej, co, po dodaniu transportowanego ładunku, znacznie zmniejsza jej stabilność (podnosi środek ciężkości) i komfort prowadzenia takiego zespołu pojazdów. Szczególnie istotne jest więc, aby laweta tego typu wyposażona była w specjalny system stabilizacji toru jazdy. Drugi rodzaj – z kołami z boku, charakteryzuje się nisko położonym środkiem ciężkości, dzięki czemu przyczepa zyskuje większa stabilność i zapewniony jest większy komfort prowadzenia.

Jak załadować samochód na lawetę i prawidłowo zamocować?

W trakcie umieszczania samochodu na lawecie niezbędna jest asysta drugiej osoby, która oceni, kiedy auto znajduje się w odpowiednim miejscu na przyczepie. – Pojazd należy tak umieścić na lawecie by nie przekroczyć dopuszczalnej wartości nacisku na kule haka holowniczego. Tego typu informację podaną w kilogramach znajdziemy na każdej tabliczce znamionowej haka holowniczego – mówi Robert Lichocki, dyrektor sprzedaży Brink Group w Polsce. – Jeżeli nie dysponujemy urządzeniem pomiarowym, które określi precyzyjnie nacisk na kulę zaczepu holowniczego, wystarczy spróbować unieść dyszel przyczepy z załadowanym ładunkiem. Jeżeli nie mamy problemu by unieść go jedną ręką, w większości przypadków możemy być pewni, że ładunek jest rozmieszczony w prawidłowy sposób – dodaje Robert Lichcki. Prawidłowo zamieszczony na przyczepie ładunek oraz właściwy nacisk na kulę uchroni nas przed niepożądanymi konsekwencjami, takimi jak np. uszkodzenie zawieszenia w pojeździe holującym, rozerwanie opony, itp.

Umieszczony na lawecie pojazd należy następnie zabezpieczyć, przynajmniej w czterech punktach, przy pomocy pasów mocujących i upewnić się, że klamry na końcu pasów są dobrze dociśnięte. Pasy mocujące powinny posiadać aktualną homologacje, nie powinny być przetarte, a ich klamry muszą być sprawne. Dobrze zamocowane auto nie powinno przesuwać się zarówno w poprzek, jak również wzdłuż przyczepy. Aby to osiągnąć, pomocne mogą okazać się odpowiednie podkładki pod koła lub spięcie opon pasami, tak aby samochód nie mógł się toczyć.

Prawidłowy dobór haka holowniczego do lawety

Równie istotną kwestią, co wybór lawety, jest dobór odpowiedniego haka holowniczego. W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na jego podstawowe parametry – maksymalny uciąg oraz obciążenie pionowe. Pierwszy z nich wskazuje najwyższą możliwą wagę ciągniętej przyczepy. Natomiast maksymalne obciążenie pionowe to wartość, którą ustala producent samochodu na postawie wielkości pojazdu oraz rodzaju tylnego zawieszenia. Informacje te można znaleźć na tzw. tabliczce znamionowej, która stanowi również potwierdzenie posiadanych przez hak homologacji. Przy wyborze optymalnego haka holowniczego ważne jest także jego przyszłe wykorzystanie. W przypadku, w którym ma on służyć głównie do ciągnięcia lawety z transportowanym ładunkiem, producenci polecają model zaczepu przykręcany na dwie lub cztery śruby. Na rynku dostępne są również modele wypinane oraz chowane. Ich zalety to szybki montaż i demontaż wystającego elementu zaczepu. W przypadku regularnego użytkowania haka, nie jest to jednak najistotniejsza cecha produktu.

Zobacz: Holowanie – jak zgodnie z prawem holować samochód?

Zaczep przykręcany na dwie lub cztery śruby jest najtańszym rozwiązaniem, przy czym najlepszym dla osób często korzystających z różnego rodzaju przyczep. Niestety ten model haka może zasłaniać tablice rejestracyjne w niektórych modelach samochodów, co jest niezgodne z przepisami ruchu drogowego. Wypinany hak holowniczy łączy w sobie wytrzymałość zaczepu przykręcanego oraz możliwość sprawnego wypięcia kuli. Jest on dostępny w dwóch wersjach – wypinany pionowo oraz wypinany poziomo.  Pierwsze rozwiązanie zapewnia estetyczny wygląd pojazdu – po wypięciu kuli jej gniazdo jest niewidoczne. Drugie rozwiązanie zapewnia komfort działania – wpinanie oraz wypinanie kuli zaczepu nie wymaga schylania ani wchodzenia pod samochód. Hak chowany jest najdroższym rozwiązaniem, ale zapewnia największy komfort użytkowania. W sytuacji, w której nie używamy kuli zaczepu możemy schować ją pod zderzak samochodu delikatnym ruchem ręki. Powyższe rozwiązania zostały zastosowane m.in. w produktach marki Brink.

Ze względu na wysokie zaawansowanie technologiczne komputerów pokładowych w pojazdach, zalecane jest skorzystanie z profesjonalnych punktów montażu haków holowniczych. Chociaż do każdego zaczepu dołączana jest instrukcja obsługi oraz kompletny zestaw montażowy (oprócz wiązki elektrycznej), to samodzielne zamontowanie produktu może stanowić duże wyzwanie. Niezależnie od tego, które rozwiązanie wybierzemy, hak holowniczy trzeba następnie zalegalizować, czyli dokonać adnotacji w dowodzie rejestracyjnym auta. Wpisu dokonuje się w Wydziale Komunikacji, po pozytywnym przejściu badania technicznego w Stacji Kontroli Pojazdów.

Przewożenie samochodu na lawecie – podsumowanie

Hak holowniczy i przyczepa to najlepszy wybór dla osób, które chcą przetransportować swój samochód poza ruchem ulicznym. Odpowiednio dobrana laweta i dobry, dopasowany do własnych potrzeb hak mogą służyć przez długie lata, nie tylko do przewożenia swojego auta, ale także np. ładunku wielkogabarytowego. Warto jednak przed zakupem zapoznać się z możliwościami i procedurami towarzyszącymi użytkowaniu lawety. Także znajomość podstawowych typów haków holowniczych, ich zalet oraz wad, ułatwi nam proces zakupu i jego późniejsze użytkowanie.

Źródło: materiał powstał przy współpracy z ekspertami z firmy Brink