Wymiana rozrządu – kiedy wymienić pasek?

Kiedy wymienić rozrząd? Czy wymiana paska rozrządu jest zawsze obowiązkowa? Co wymienić razem z paskiem rozrządu? Na przykładzie naszego Peugeota 406 pokażemy Wam na czym polega wymiana rozrządu, jak często ją robić, co powinna objąć i dlaczego jest to niezbędne.

Rozrząd silnika to układ sterujący doprowadzeniem do cylindrów świeżej mieszanki paliwowo-powietrznej i odprowadzaniem z nich gazów spalinowych. W jego skład wchodzą zatem wszystkie elementy odpowiedzialne za wymianę ładunku w cylindrach łącznie z zaworami, wałkami dźwigienkami czy  sprężynami. Powszechnie stosowane sformułowanie „wymiana rozrządu” dotyczy tak naprawdę wymiany elementów napędu rozrządu, których zadaniem jest przekazywanie napędu z wału korbowego na wałki rozrządu, aby te mogły sterować zaworami silnika.

Rozrząd i elementy jego napędu

W zależności od konstrukcji silnika, rozrząd może być oparty na elastycznym pasku zębatym lub metalowym łańcuchu rozrządu. To z kolei sprawia, że oba te rozwiązania wymagają zastosowania innych podzespołów z nimi współpracujących. Nie da się przy tym ukryć, że zdecydowanie popularniejszy jest rozrząd paskowy, który spotkać można w większości typów silników spalinowych.

Zobacz: Obrócona panewka silnika – główne przyczyny i objawy

Co ciekawe, mimo że każdy producent aut oferuje swój własny system sterowania fazami rozrządu, to sam zestaw elementów wchodzących w skład napędu paskowego rozrządu na przestrzeni lat nie zmienił się w sposób zasadniczy. Podobnie jak w przypadku prezentowanego Peugeota 406 1.8 16V 110 KM z 1996 roku obejmować będzie on:

1. pasek rozrządu
2. napinacz paska rozrządu
3. rolkę prowadząca pasek rozrządu.

Oczywiście producenci aut wprowadzają co jakiś czas pewne innowacje w napędach rozrządu, jak chociażby pasek rozrządu zatopiony w kąpieli olejowej, który wymaga zastosowania drugiego paska do napędu sąsiedniego wałka rozrządu, ale praktyka pokazuje, że nadal prostsze rozwiązania są najpopularniejsze (i tańsze w eksploatacji).

Objawy zużytego paska rozrządu

W przypadku silnika wyposażonego w rozrząd oparty na łańcuchu, moment jego wymiany napędu sugerują określone objawy (np. grzechotanie łańcucha słyszalne na zimnym silniku przy jego odpalaniu). Inaczej jest w przypadku paska, który nie daje żadnych objawów sugerujących jego zużycie. Dlatego paskowy rozrząd trzeba wymieniać z zachowaniem określonych interwałów czasowych lub przebiegu. W zależności od producenta auta oraz konstrukcji silnika, wymiana paska rozrządu jest zalecana co 60, 90, 120 a nawet co 240 tys. km lub co 5-7 lat (w zależności co nastąpi pierwsze).

Nawet jeśli producent zakłada interwał wymiany paska rozrządu co 240 tys. km, to warto dla świętego spokoju skrócić ten dystans do maksymalnie 120 tys. km. Zdarza się bowiem, że pasek bądź współpracujący z nim element napędu rozrządu nie wytrzymuje określonego przez producenta interwału wymiany co skutkuje najczęściej uszkodzeniem silnika.

Zerwanie paska rozrządu grozi zniszczeniem układu korbowo-tłokowego silnika bądź głowicy, co może oznaczać naprawę sięgającą 3-4 tys. zł i to w przypadku niedrogich, popularnych modeli aut. Inną sprawą jest, że o ile pasek rozrządu może być jeszcze w doskonałym stanie, to już np. pompa wody, która napędzana jest najczęściej właśnie paskiem rozrządu, może już przeciekać lub mieć uszkodzony wałek, co także może przyczynić się do uszkodzenia rozrządu.

Po lewej nowy, a po prawej stary pasek rozrządu. Wizualnie bardzo zbliżone do siebie, co pokazuje, że ciężko ocenić rzeczywisty stan paska. Z tego powodu należy go regularnie wymieniać. 

Dlatego warto wymienić ją razem z innymi elementami napędu rozrządu. Co ważne, interwał wymiany paska rozrządu powiązany jest też z określoną żywotnością rolek prowadzących pasek. Jeśli dojdzie do zablokowania którejkolwiek z nich, efekt może być druzgocący dla silnika.

Wymiana rozrządu – co trzeba wymienić oprócz paska?

Wymiana rozrządu jak potocznie nazywa się wymianę elementów napędu rozrządu powinna obejmować pasek zębaty, rolkę prowadząca i napinacz paska. Dodatkowo warto zastanowić się nad rozszerzeniem wymiany rozrządu o pompę wody jeśli jest ona napędzana paskiem rozrządu. Stopień trudności całej operacji zależy od kilku czynników. Ważne jest umiejscowienie rozrządu, do którego dostęp jest wyraźnie trudniejszy w nowych autach z uwagi na jego umiejscowienie (w jednostkach wzdłużnie ułożonych BMW czy Audi napęd rozrządu umieszczony jest od strony kabiny) oraz rozbudowany osprzęt jednostki napędowej. Istotna jest też precyzja z jaką trzeba rozrząd ustawić. W najnowszych silnikach 1.5 TSI Volkswagena wymagane jest do tego specjalne oprzyrządowanie.

W przypadku prezentowanego Peugeota 406 1.8 16 V wymiana nie jest skomplikowana. W zasadzie demontaż czegokolwiek poza fragmentem wiązki elektrycznej, prawego koła, półosi napędowej oraz górnego jarzma poduszek silnika nie jest potrzebny. Paradoksalnie więcej problemu może sprawić dobór odpowiednich części do naprawy. W przypadku każdego auta należy dokładnie sprawdzić jakie elementy napędu rozrządu są zamontowane w danym silniku. Największe różnice dotyczą napinacza paska dołączonego do zestawu danej firmy. Wyróżnia się bowiem napinacze hydrauliczne i mechaniczne (sprężynowe).

W przypadku używanych aut może się okazać, że któryś z warsztatów w międzyczasie „poprawił fabrykę” i założył inny typ napinacza. Jeszcze większe problemy możecie napotkać przy doborze odpowiedniej pompy wody. Zdarza się, że dobieranie rozrządu nawet po nr VIN nie przynosi wymiernych rezultatów.

Ile kosztuje wymiana rozrządu?

Na przykładzie Peugeota 406 1.8 16V można zauważyć spore rozbieżności w kosztach wymiany paska rozrządu. Oryginalny zestaw napędu rozrządu (pasek, rolka, napinacz) w ASO kosztuje 699 zł. Pompa wody to dodatkowe 612 zł. Razem 1311 zł. A jeszcze trzeba doliczyć koszt robocizny sięgający 1350 zł. Łącznie prawie 2700 zł. ASO oferuje jednak dedykowane przez Peugeot zamienniki, które pozwalają obniżyć cenę do 1700 zł.

Jest jednak możliwość aby wykonać tę naprawę jeszcze taniej przy tej zachowaniu wszelkich standardów producenta. Wystarczy poszukać zamienników w hurtowniach motoryzacyjnych. W polskim Polcarze możemy zamówić zestaw napędu rozrządu INA za 298 zł, a do tego pompę wody SRL za 87 zł. Jeśli wymianę zlecimy niezależnemu warsztatowi mechanicznemu to za robociznę zapłacimy około 350 zł (z wymianą pompy wody). Łącznie całkowity koszt wymiany rozrządu w Peugeocie 406 1.8 16V zamknie się w kwocie 735 zł. Części do swojego auta możesz wyszukać i dobrać w internetowym katalogu Polcar.

Zobaczyć: Co trzeba wymienić po zakupie używanego auta?

Jeśli chcesz sprawdzić, jakie zestawy rozrządu dostępne są do Twojego samochodu i ile one kosztują, możesz  skorzystać z internetowego katalogu części Polcar. Wystarczy wybrać wersję auta, a otrzymasz pełną listę pasujących do niego zestawów rozrządu różnych producentów (wraz ze zdjęciami).  

Części z oferty Polcar dostarczyła Autoryzowana Sieć Handlowa Polcar