Używane samochód także podlega reklamacji za wady pojazdu. Kupującemu używany samochód przysługują te same prawa, co przy zakupie nowego auta z salonu. Oznacza to, że kupujący może skorzystać z rękojmi za wady fizyczne nabytego auta. Czym jest rękojmia? Jakie uprawnienia z niej wynikają oraz jakie ma prawa nowy właściciel samochodu, gdy okaże się on wadliwy?
Rękojmia za wady fizyczne
Rękojmią nazywamy odpowiedzialność sprzedającego w stosunku do kupującego za wady fizyczne sprzedanego przedmiotu. Co warte podkreślenia odpowiedzialność ta jest obligatoryjna i sprzedający nie może się od niej uchylić. Wbrew powszechnemu twierdzeniu rękojmią za wady fizyczne objęte są nie tylko rzeczy nowe, ale również używane. Nie ma zatem ograniczeń do korzystania z tego uprawnienia jeśli chodzi o wady zakupionego samochodu używanego.
Rękojmia nie jest tym samym co gwarancja. Gwarancja jest fakultatywna, czyli sprzedający nie ma obowiązku jej udzielenia.
Zmiany w przepisach dotyczących rękojmi
Do 25 grudnia 2014 roku w polskim systemie prawnym obowiązywała ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i zmianie Kodeksu cywilnego, która w stosunku do konsumentów nakazywała stosować instytucję niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową zamiast uregulowanej w Kodeksie cywilnym rękojmi. Ustawa ta, dostosowując nasze prawodawstwo do wymogów unijnych, musiała zostać uchylona a na jej miejsce weszły przepisy o rękojmi z Kodeksu cywilnego. Zmiana prawa w tym zakresie miała na celu ujednolicenie przepisów dotyczących umów sprzedaży.
Zobacz: Czy ubezpieczenie OC przechodzi na nowego właściciela samochodu?
Oznacza to, że do umów sprzedaży samochodu (i nie tylko) zawartych przed 25 grudnia 2014 roku stosujemy nadal uchyloną ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i zmianie Kodeksu cywilnego oraz instytucję niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Dla umów zawartych po tej dacie stosujemy przepisy dotyczące rękojmi pochodzące z Kodeksu cywilnego.
Warunki skorzystania z rękojmi za używany samochód
Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej zarówno gdy jest to rzecz nowa jak i używana. Odpowiedzialność z tego tytułu zachodzi w sytuacji, gdy wada zostanie stwierdzona w okresie obowiązywania rękojmi, tj. minimum roku od dnia wydania kupującemu rzeczy. Co warte podkreślenia, żadne postanowienia zawarte w umowie sprzedaży z konsumentem nie mogą tej odpowiedzialności wyłączyć. W takiej umowie może być ona co najwyżej ograniczona do 1 roku. Jeżeli w umowie nie ma żadnych postanowień dotyczących rękojmi to można skorzystać z tego uprawnienia w okresie 2 lat od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Rękojmia za wady fizyczne samochodu przysługuje również tym kupującym, którzy skorzystali z komisu.
Z rękojmi możemy skorzystać w sytuacji, gdy samochód nie posiada właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego lub gdy zapewnienia te okazały się kłamliwe, np. samochód miał być bezwypadkowy a oryginalny przebieg okazał się kręcony. Z rękojmi można również skorzystać, gdy samochód został wydany kupującemu w stanie niekompletnym, np. brakuje istotnych elementów wyposażenia, na które kontrahenci się umówili.
Prawa nabywcy używanego przedmiotu
Zgodnie z Kodeksem cywilnym w terminach określonych powyżej (rok lub dwa lata) kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej. Jeżeli kupujący zażąda wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady.
Powyższe oznacza tyle, że kupujący musi na piśmie, listem poleconym oświadczyć sprzedającemu, które z uprawnień wynikających z rękojmi wybiera oraz wskazać podstawę skorzystania z rękojmi (wadę). Kupujący może:
- od razu odstąpić od umowy żądając zwrotu ceny przy jednoczesnym zwrocie samochodu,
- zażądać obniżenia ceny – co wiąże się ze zwrotem przez sprzedającego określonej kwoty kupującemu,
- wymiany rzeczy na wolną od wad,
- usunięcia wady – czyli naprawy na koszt sprzedającego.
Kupujący, który wybiera trzecią lub czwartą możliwość musi w swoim oświadczeniu określić konkretny termin na wymianę bądź usunięcie wady, z zastrzeżeniem, że po jego bezskutecznym upływie będzie uprawniony do odstąpienia od umowy lub żądania obniżenia ceny.
Rękojmia za używany przedmiot w praktyce
Jak widać kupujący, który został wprowadzony w błąd posiada instrumenty do obrony swoich praw. Należy jednak pamiętać, że samodzielnie sporządzone oświadczenie może nie zrobić piorunującego wrażenia na sprzedającym. Warto więc skorzystać z pomocy specjalisty np. radcy prawnego.
Zobacz: Czy ubezpieczenie OC jest ważne mimo niezapłacenia drugiej raty składki?
W oświadczeniu warto również wspomnieć, że nie wywiązanie się przez sprzedającego z odpowiedzialności za wadę rzeczy sprzedanej będzie stanowiło podstawę do ubiegania się o swoje prawa na drodze sądowej. Niestety w tego typu sprawach spór sądowy jest codziennością, gdyż mało który sprzedający przyzna się, że sprzedał wadliwe auto i skutecznie zareaguje na pismo kupującego.
Warto wspomnieć jeszcze, że kupującemu przysługuje odszkodowanie z tytułu wad samochodu, jak również, że jeżeli on sam sprzeda samochód, to dalej będzie odpowiadał za wady auta, nawet jeżeli jest osobą prywatną. Rękojmia za wady samochodu to temat rzeka…