Jaki wpływ na olej mają estry? Ich właściwości są imponujące, bo cechuje je nie tylko wysoka odporność na nacisk, ale też wytrzymałość czy bardzo wysoka temperatura degradacji. Dlatego oleje na bazie estrów uważane są za najlepsze, zwłaszcza do wysilonych silników z turbo.
Nowoczesne oleje silnikowe muszą spełnić szereg wymogów, aby trafić do nowoczesnego silnika. Stawiane im wymagania są coraz trudniejsze do realizacji, co wymusza używanie bardzo drogich baz syntetycznych takich jak np. estry. Są to wyjątkowe bazy, które przewyższają wszystkie inne, łącznie z PAO, z uwagi na swoje unikalne cechy i właściwości.
Dlaczego estry przywierają tak mocno do metalu?
Estry są szczególnie cenione w przemyśle motoryzacyjnym i w innych zastosowaniach wymagających wysokiej wydajności smarowania, ponieważ posiadają szereg unikalnych cech, które czynią je bardziej efektywnymi niż inne bazy olejowe, takie jak bazy mineralne czy polialfaolefinowe (PAO). Jedną z kluczowych właściwości estrów jest ich wysoka polarność. Cząsteczki estrów zawierają grupy funkcyjne, takie jak estrowe grupy COO, które nadają im charakterystyczną zdolność przyciągania się do powierzchni metalowych.
Dzięki temu estry tworzą na powierzchni metalu trwały film olejowy, który skutecznie zmniejsza tarcie i zużycie, co jest niezwykle ważne w silnikach narażonych na duże obciążenia mechaniczne. Taki film ochronny pomaga w redukcji mikropęknięć na powierzchni metalu, co wydłuża żywotność części silnika i poprawia jego ogólną efektywność.
Estry i ich wytrzymałość na wysoką temperaturę
Kolejną ważną cechą estrów jest ich stabilność termiczna. Estry są znane z wysokiej odporności na podwyższone temperatury, co sprawia, że utrzymują swoje właściwości smarne nawet w ekstremalnych warunkach, takich jak te występujące w silnikach wyczynowych czy silnikach z turbosprężarkami. W porównaniu do tradycyjnych olejów na bazie ropy naftowej, estry nie ulegają degradacji tak szybko, nawet przy temperaturach sięgających 200-250°C. Dlaczego? Oleje I i II kategorii, mają wysoki poziom zanieczyszczeń, takich jak siarka i nienasycone węglowodory, przez które łatwo ulegają utlenianiu w wysokiej temperaturze.
Estry są czyste i naturalnie polarne, co zwiększa ich odporność na utlenianie. W praktyce oznacza to, że oleje estrów wytrzymują wyższe temperatury, nie tracąc na lepkości ani na skuteczności smarowania, co jest kluczowe w silnikach narażonych na intensywne obciążenia i wysokie temperatury robocze. Taka odporność na wysokie temperatury sprawia, że estry są szczególnie polecane do silników, które wymagają niezawodnej ochrony w ekstremalnych warunkach, takich jak silniki sportowe czy przemysłowe.
Jaką wytrzymałość na nacisk mają estry?
Kolejną ważną cechą estrów jest ich wysoka odporność na nacisk, która sprawia, że są one idealnym wyborem do silników pracujących pod dużym obciążeniem. Oleje bazujące na estrach są w stanie wytrzymać naciski rzędu 800-1000 MPa, co czyni je wyjątkowo skutecznymi w ochronie silników w trudnych warunkach pracy.
Zobacz: Jak zwiększyć żywotność oleju silnikowego?
Dla porównania, tradycyjne oleje na bazie polialfaolefin (PAO) wytrzymują nacisk rzędu 600-700 MPa, a oleje na bazie mineralnej mają wytrzymałość na nacisk rzędu 300-400 MPa. Dzięki tym właściwościom estry zapewniają lepszą ochronę przed zużyciem mechanicznym w silnikach, w których występują wysokie naciski, takie jak w silnikach wyczynowych, turbosprężarkach czy silnikach przemysłowych.
Estry a rozpuszczalność dodatków w oleju
Estry charakteryzują się doskonałą zdolnością do rozpuszczania dodatków. Dodatki uszlachetniające, takie jak detergenty, inhibitory korozji czy dyspergatory, są lepiej rozpuszczalne w estrach niż w olejach na bazie ropy naftowej. Dzięki temu estry skuteczniej przenoszą i rozprowadzają te dodatki w silniku, co poprawia ich działanie ochronne i smarne. Na przykład, inhibitory korozji skuteczniej chronią metalowe elementy przed utlenianiem i rdzewieniem, a detergenty i dyspergatory dłużej utrzymują silnik w czystości, zapobiegając powstawaniu nagaru czy łączeniu się mniejszych frakcji zanieczyszczeń w większe struktury. Tego typu właściwości są niezwykle ważne w nowoczesnych silnikach, które muszą spełniać rygorystyczne normy emisji spalin, a także w silnikach, które pracują w zmiennych warunkach obciążenia.
Jakie oleje na nagar? Na bazie estrów
Odporność na utlenianie to jedna z kluczowych cech estrów, która sprawia, że są one bardziej trwałe niż oleje na bazach mineralnych czy nawet niektóre oleje syntetyczne. Estry są znacznie mniej podatne na reakcje utleniania, co oznacza, że dłużej zachowują swoje właściwości smarne, nawet w trudnych warunkach pracy. W rezultacie oleje te nie wytwarzają tak szybko osadów, laków ani nagaru, które mogłyby zatykać kanały olejowe lub uszkadzać elementy silnika. Jeśli silnik ma konstrukcyjne problemy z odkładaniem się dużych ilości nagarów, np. 1.2 PureTech, to warto stosować wysokojakościowe oleje na bazie estrów. Im dłużej bowiem w oleju mogą działać detergenty i dyspergatory, bo olej nie zmienia za szybko swojego odczynu z zasadowego na kwasowy, tym taki olej ma lepsze właściwości czyszczące. Tym samym mniejsze jest ryzyko wystąpienia zjawiska spalania stukowego albo LSPI, które mogą zniszczyć silnik. Ta odporność na utlenianie sprawia, że estry są bardziej niezawodne w długoterminowym użytkowaniu i w silnikach wymagających stałej, stabilnej ochrony.
Na koniec, samooczyszczające właściwości estrów są istotnym atutem w kontekście utrzymania silnika w czystości. Estry pomagają w usuwaniu nagarów i osadów, co zapobiega ich gromadzeniu się w krytycznych częściach silnika, takich jak zawory czy tłoki. W porównaniu do olejów mineralnych, które mają tendencję do tworzenia większej ilości osadów, estry utrzymują silnik w lepszej kondycji, co wydłuża jego żywotność i poprawia efektywność. To sprawia, że estry są szczególnie polecane do silników narażonych na dużą ilość zanieczyszczeń, takich jak silniki diesla z turbosprężarkami.
Zobacz: Olej i jego wpływ na nagar w silniku
Dodaj komentarz