Zużyte hamulce bębnowe – objawy i wymiana

Niedziałający hamulec ręczny, szuranie czy chrobotanie podczas hamowania, albo niedziałające tylne hamulce to typowe objawy zużytych szczęk hamulcowych, cylinderków czy bębnów w hamulcach bębnowych. Pytanie, jak zmienić szczęki hamulcowe czy wymienić cylinderek? Czy jest to trudne? Zobaczcie na czym polega wymiana hamulców bębnowych i co świadczy o ich niesprawności. Naszym poligonem doświadczalnym jest oczywiście redakcyjny Peugeot 406!

Hamulce bębnowe uznawane są za motoryzacyjny relikt. Niższa skuteczność działania spowodowała, że zastąpiły je hamulce tarczowe. Mimo to można je spotkać nawet w obecnie produkowanych samochodach, chociaż raczej tylko w lekkich, miejskich modelach i to tylko na ich tylnych osiach. Są one bowiem zdecydowanie bardziej trwałe niż ich tarczowe odpowiedniki, dużo tańsze w eksploatacji, a do tego świetnie spisują się jako element stabilizacji pojazdu. Jednak nawet i one wymagają czasem naprawy i wymiany. Na przykładzie naszego Peugeota 406 pokażemy Wam, jak przebiega naprawa hamulców bębnowych. Zobaczycie jak wymienić bębny hamulcowe, jak zmienić szczęki hamulcowe oraz jak zamocować nowy cylinderek. Co ważne, wskazówki te będziecie mogli wykorzystać w większości typów samochodów,  bo różnice w konstrukcji bębnów są na ogół marginalne. A koszty naprawy obliczymy porównując ceny w ASO Peugeot z niezależnym warsztatem mechanicznym korzystającym z zamienników.

Objawy zużytych hamulców bębnowych

Układ hamulcowy oparty częściowo na bębnach, niesie za sobą pewne trudności z właściwą i szybką diagnozą jego stanu technicznego. Po pierwsze elementy cierne hamulców bębnowych są zamknięte w stalowym bębnie, który nie pozwala na wzrokową ocenę ich stanu. O taką można za to pokusić się w przypadku hamulców tarczowych.

Po drugie hamulce bębnowe montowane na tylnej osi auta stanowią bardziej element stabilizujący pojazd w trakcie gwałtownego hamowania, niż element mający decydujący wpływ na długość drogi hamowania. Dlatego nawet zupełnie niesprawne tylne bębny mogą nie dawać większych objawów zużycia w trakcie codziennej jazdy w zakorkowanym mieście. Dopiero gwałtowne hamowanie na śliskiej nawierzchni (uciekający na boki tył auta), albo wizyta w stacji diagnostycznej (nierównomierny rozkład siły hamowania) pozwalają odkryć przykrą prawdę o stanie hamulców bębnowych. Brak odpowiedniej siły hamowania wykryty na ścieżce diagnostycznej może sugerować zużyte cylinderki (tłoczki w cylinderku).

Jeśli usterka jest długo bagatelizowana, wycieki płynu hamulcowego z tłoczków cylinderków mogą być widoczne na zewnątrz. Usterkę bębnowego układu hamulcowego może dodatkowo zdradzać charakterystyczny dźwięk chrobotania/obcierania wydobywający się w trakcie hamownia z okolic tylnej osi (oznacza zazwyczaj zużyte szczęki). Problem z działaniem hamulca ręcznego także może oznaczać usterkę hamulców, ale częściej jest to wina zerwanej linki hamulca. Nie da się jednak ukryć, że żywotność hamulców bębnowych jest znacznie większa niż ich tarczowych odpowiedników i można ją śmiało szacować nawet na 100 tysięcy kilometrów! Hamulce tarczowe wymagają serwisu najczęściej po 30-50 tysiącach kilometrów.

Wymiana bębnów, szczęk hamulcowych oraz cylinderków

Niezależnie od modelu auta, wymiana czy naprawa hamulców bębnowych przebiega w bardzo podobny sposób. Najczęściej nieco inaczej wygląda przede wszystkim sposób zdejmowania bębnów z piast, ale nie wpływa to na trudność całej operacji. Inny może być też zakres naprawy. W prezentowanym materiale wymiana hamulców bębnowych objęła bębny, szczęki, cylinderki i przewody hamulcowy sztywne.

Zobacz: Jak rozgrzewać ceramiczne tarcze hamulcowe?

Całą naprawę rozpoczynamy oczywiście od zdjęcia koła (poluzowujemy śruby na ziemi, odkręcamy je w powietrzu). Następnie należy odkręcić dwie śruby mocujące bęben i zdjąć go z piasty (w przypadku mocno skorodowanych i nieserwisowanych regularnie hamulców, do demontażu mogą być niezbędne specjalne ściągacze). Mając przed sobą odkryty zespół hamulcowy, możemy ocenić zakres zużytych części, a następnie zdemontować talerzyki z prowadników szczęk (2 blokady sprężynek) podtrzymujące szczęki.

Talerzy podtrzymują szczęki na tarczy nośnej. Trzeba je odkręcić i zdjąć sprężynki.

Są do tego dedykowane narzędzia, ale nie są one niezbędne. Po wyjęciu sprężynek, należy usunąć dolną sprężynę ściągająca, wysunąć szczęki hamulcowe z dolnej podpory i wyjąc je do góry.  Następnie trzeba odczepić od nich linkę hamulca ręcznego i gotowe. Stare szczęki wraz z przymocowanym do nich samoregulatorem są już zdemontowane.

Zobacz: Pękające tarcze hamulcowe w Volkswagenie Golfie R, GTI i nie tylko!

W tym momencie można już odkręcić przewód hamulcowy od cylinderka oraz jego odpowietrznik, a następnie odkręcić 2 śruby mocujące cylinderek do tarczy nośnej. Aby zahamować wyciek płynu hamulcowego z przewodu, można zaślepić go gumką dołączoną do nowego cylinderka. Po zdemontowaniu cylinderka, trzeba oczyścić tarczę nośną oraz pokryć ją środkiem antykorozyjnym. Warto także pamiętać o tym, że wymianę hamulców bębnowych warto przeprowadzać pojedynczo, aby w razie potrzeby sprawdzić jak zamontowane były pierwotnie elementy hamulców. A to nie jest takie wcale proste, z uwagi dużą liczbę sprężynek, które trzeba umieścić we właściwych miejscach.

Kompletny zestaw do wymiany hamulców bębnowych

W przypadku prezentowanego Peugeota 406 naprawa hamulców bębnowych obejmowała wymianę szczęk, tłoczków i bębnów hamulcowych. Dodatkowo zastosowaliśmy też nowy zestaw naprawczy obejmujący m.in. nowe sprężynki, kołki, talerzyki oraz musieliśmy wymienić przewody hamulcowe.

Bęben hamulcowy, 2 szczęki i 1 cylinderek hamulcowy to kompletny zestaw na jedno koło. Do tego trzeba jeszcze zamówić zestaw nowych sprężynek i kołków. 

Montaż nowych części rozpoczynamy od przykręcenia przewodu hamulcowego do cylinderka. W naszym przypadku gwint przewodu  nie pokrywał się z tym w cylinderku, dlatego od razu założyliśmy też nowe przewody hamulcowe z zarobionymi końcówkami.

Montaż cylinderka hamulcowego – najpierw przykręcamy do niego przewód, a potem montujemy całość na tarczy nośnej. 

Mając przykręcony przewód, należy zamontować cylinderek do tarczy nośnej (2 śruby). Następnie opierając się na starym hamulcu bębnowym, złożyć nowe szczęki z samoregulatorem oraz sprężynkami z zestawu naprawczego. Całość należy założyć na tarczę nośną zaczynając od przymocowania szczęk przy cylinderku.

Regulacja ustawienia samoregulatora szczęk hamulcowych

Następnie trzeba przyczepić linkę hamulca ręcznego do szczęki i szczękę tę zamocować do dolnej podpory na tarczy nośnej. Założyć na szczękę dolną sprężynę ściągającą (z zestawu naprawczego), połączyć ją z drugą szczęką i pokonując opór sprężyny, zamontować drugą szczękę do dolnej podpory tarczy nośnej. Gdy szczęki siedzą na miejscu, można zamocować prowadniki szczęk z talerzykami (2 sprężynki).

Tak wygląda w pełni naprawiony hamulec bębnowy tuż przed założeniem bębna. 

Następnie trzeba ustawić samoregulator (służy do tego pokrętło), aby wyregulować zakres pracy szczęk. Bęben powinien ocierać się o szczęki z lekkim luzem. Gdy dopasujemy ich rozstaw, trzeba jeszcze odpowietrzyć hamulce i na koniec założyć bęben.

Wymiana hamulców bębnowych – ile kosztuje?

Ile kosztuje wymiana hamulców bębnowych? Jeśli naprawę powierzymy ASO Peugeot to trzeba się liczyć z wysokimi kosztami. Za bębny, cylinderki, szczotki i zestaw naprawczy na obie strony trzeba zapłacić łącznie 2952 zł. Do tego trzeba doliczy robociznę w kwocie 600 zł. Łącznie całkowity koszt naprawy hamulców bębnowych w ASO Peugeot zamknąłby się w kwocie 3552 zł.

Alternatywą są tzw. zamienniki. Korzystając z internetowego katalogu części hurtowni Polcar dobraliśmy do prezentowanego Peugeota części firm SRL oraz Delphi, w tym bębny (139 zł/szt.), szczęki (81 zł komplet na całą oś), cylinderki (29 zł/szt.) i zestaw naprawczy (59 zł). Za naprawę w nieautoryzowanym warsztacie zapłaciliśmy 140 zł. Łącznie całkowity koszt wymiany hamulców bębnowych wyniósł 616 zł.

Oznacza to, że zaoszczędziliśmy 2936 zł. Gdyby nawet miało się okazać, że zamienniki nie okażą się tak trwałe jak części oryginalne, to różnica w kosztach naprawy jest tak duża, że zrekompensuje ona jeszcze kilka kolejnych napraw tych hamulców. Chociaż ciężko uwierzyć, aby ten czarny scenariusz tak szybko się ziścił. Tym bardziej, że wszystkie części SRL objęte są 2-letnią gwarancją producenta.

Jeśli chcesz sprawdzić, jakie hamulce dostępne są do Twojego auta i ile one kosztują, możesz  skorzystać z internetowego katalogu części Polcar. Wystarczy wybrać wersję auta, a otrzymasz pełną listę pasujących do niego zestawów hamulcowych i ich elementów różnych producentów (wraz ze zdjęciami).  

Części z oferty Polcar dostarczyła Autoryzowana Sieć Handlowa Polcar