Zażalenie na zatrzymanie prawa jazdy – jak je napisać?

Zatrzymanie prawa jazdy to coraz śmielej używane przez Policję narzędzie do walki z kierowcami. Ale czy można zaskarżyć zatrzymanie prawa jazdy? Oczywiście, że tak. O tym jak napisać zażalenie na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy w konkretnych przypadkach opowie Wam dziś LEXman, nasz redakcyjny prawnik i kolega.

Policja posiada uprawnienia do zatrzymania kierowcy prawa jazdy za naruszenie przepisów drogowych. Część naruszeń nakłada na Policję obowiązek zatrzymania prawa jazdy, a część daje jej tylko taką możliwość. Jak pokazuje praktyka, Policjanci zaczynają nagminnie korzystać z prawa do zatrzymywania prawa jazdy, robiąc to często z zupełnie błahych powodów. Zobaczcie jak możecie się w takich kontrowersyjnych sytuacjach bronić.

Błahe powody zatrzymania prawa jazdy przez Policję

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych powodów zatrzymania kierowcy prawa jazdy jest uzasadnione podejrzenie popełnienia przez kierowcę przestępstwa lub wykroczenia, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Takie uprawnienie policji jest fakultatywne – oznacza to, że Policja może, ale nie musi zabrać kierowcy prawo jazdy.

Coraz częściej zdarza się, że Policja zatrzymuje kierowcy prawo jazdy za wykroczenia, które powinny zostać ukarane co najwyżej mandatem. Chodzi tu m.in. o zwykłe kolizje drogowe, przekroczenie prędkości, czy nieustąpienie pierwszeństwa. Najczęściej sytuacje takie mają drugie dno – nieprzyjęcie mandatu, kłótnia lub pyskówka kierowcy z policjantem – i skutkują oprócz sprawą w sądzie, również zatrzymaniem kierowcy prawa jazdy do czasu jego prawomocnego rozstrzygnięcia.

Zobacz: Kiedy Policja nie zabierze prawa jazdy za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h?

Podstawą zatrzymania prawa jazdy przez policję może być m.in. niezachowanie należytej ostrożności, która powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym – art. 86 § 1 Kodeksu wykroczeń. Przywołany przepis jest bardzo pojemny znaczeniowo, przez co policja może w łatwy sposób przyporządkować zachowanie kierowcy, jako niezachowanie należytej ostrożności – i tym uzasadnić zatrzymanie kierowcy prawa jazdy. Zgodnie zaś z art. 86 § 3 Kodeksu wykroczeń – w razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Jak przebiega procedura zatrzymania prawa jazdy?

Zatrzymanie prawa jazdy przez policję jest procedurą ustandaryzowaną i zawsze wygląda w ten sam sposób. Na miejscu zdarzenia policja zatrzymuje kierowcy dokument prawa jazdy – za pokwitowaniem.

Pokwitowanie umożliwia kierowcy poruszanie się pojazdem przez następne 7 dni od dnia zatrzymania jego dokumentu prawa jazdy.

Po zatrzymaniu prawa jazdy policja ma 7 dni na złożenie do sądu rejonowego wniosku o wydanie postanowienia w przedmiocie zatrzymanie prawa jazdy. We wniosku policja opisuje przebieg zdarzenia oraz kwalifikuje go pod odpowiedni przepis prawny, którego naruszenie skutkuje zatrzymaniem prawa jazdy. Do wniosku doręczony zostaje dokument prawa jazdy oraz zebrany w sprawie materiał dowodowy. Po wpłynięciu wniosku od policji, sąd ma 14 dni na wydanie postanowienia, w którym zdecyduje czy uwzględnić wniosek policji, czy też zwrócić kierowcy jego prawo jazdy.

Postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy można zaskarżyć!

Jeżeli sąd uwzględni wniosek policji, wydane zostanie postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy. Sąd ma obowiązek doręczenia takiego postanowienia, co dokonuje poprzez wysłanie postanowienia na adres ukaranego kierowcy.

Postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy jest zaskarżalne – przy czym należy zachować staranność, aby składane zażalenie mogło być przyjęte do rozpatrzenia i ewentualnie uwzględnione.

Kto może złożyć zażalenie na zatrzymanie prawa jazdy?

Osobą uprawnioną do złożenia zażalenia na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy jest osoba, której postanowienie bezpośrednio dotyczy. Mówiąc inaczej, zażalenie może złożyć kierowca, któremu prawo jazdy zatrzymano. Zażalenie można złożyć również przy udziale radcy prawnego lub adwokata, który musi być w tym celu należycie umocowany przez kierowcę.

Gdzie składa się zażalenie na zatrzymanie prawa jazdy?

Kierowca składa zażalenie do tego samego sądu, który wydał postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy. Dokładne informacje powinny znaleźć się w pouczeniu zawartym na końcu postanowienia.

Zażalenie musi zostać złożone na piśmie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia kierowcy postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy. Przykładowo, jeżeli kierowca odebrał postanowienie z poczty w dniu 11 czerwca 2018 roku, to ostatnim dniem na złożenie zażalenia będzie 18 czerwca 2018 roku.

Zobacz: Przekroczona liczba punktów karnych i nieprzyjęcie mandatu – co z prawem jazdy?

Termin złożenia zażalenia uznaje się za zachowany, jeżeli zostało ono złożone bezpośrednio w sądzie – w biurze podawczym sądu, lub zostało wysłane pocztą listem poleconym. Przy wysyłce pocztą, o zachowaniu terminu decyduje data stempla pocztowego.

Zażalenie wniesione po terminie lub przez osobę nieuprawnioną nie zostanie przyjęte do rozpoznania, co automatycznie spowoduje uzyskanie przez postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy prawomocności.

Co musi zawierać zażalenie na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy?

Zażalenie musi zawierać w sobie następujące elementy:

1. miejscowość i data sporządzenia zażalenia,
2. określenie sądu, do którego zażalenie jest składane,
3. określenie skarżącego – imię, nazwisko, adres kierowcy, któremu zatrzymano prawo jazdy,
4. sygnatura akt sprawy – zaskarżane postanowienie zostało wydane pod konkretną sygnaturą akt, jej wskazanie jest niezbędne do określenia, które postanowienie jest zaskarżane,
5. tytuł pisma: zażalenie na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy,
6. dokładne określenie, które postanowienie skarżymy: zaskarżam w całości postanowienie Sądu Rejonowego w [—], [—] Wydziału Karnego z dnia [—], sygnatura akt: [—], w przedmiocie zatrzymania mi prawa jazdy,
7. określenie o co wnosimy: wnoszę o uchylenie zaskarżonego postanowienia w przedmiocie zatrzymania mi prawa jazdy; jednocześnie wnoszę o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia,
8. uzasadnienie zażalenia – jest to najbardziej obszerna część zażalenia i powinna składać się z następujących elementów:
9. krótki opis zdarzenia drogowego,
10. różnice, nieprawidłowości, przekłamania (o ile istnieją) w wersji zdarzenia przedstawionej sądowi przez Policję,
11. opis stopnia społecznej szkodliwości czynu – w tej części uzasadnienia należy wskazać na takie okoliczności zdarzenia, które usprawiedliwiają zachowanie kierowcy oraz wskazują, że wykroczenie tylko w sposób małoistotny wpłynęło na bezpieczeństwo w ruchu drogowym; można w tym miejscu wskazywać, że w danym momencie nie było ruchu na drodze, że w pobliżu nie było żadnych uczestników ruchu, którym mogło grozić jakiekolwiek niebezpieczeństwo, że w zdarzeniu nikt nie ucierpiał, została zachowana szczególna ostrożność; kierowca musi wykazać, że jego zachowanie było czynem o znikomej szkodliwości społecznej,
12. nieznaczny stopień zawinienia – w tej części należy wskazać na okoliczności usprawiedliwiające kierowcę; mogą to być takie okoliczności jak pośpiech w drodze do szpitala z uwagi na trafienie tam osoby bliskiej dla kierowcy,
13. właściwości osobiste kierowcy – w tym miejscu warto opisać prywatne i zawodowe życie kierowcy, które wskazue na konieczność posiadania prawa jazdy; mogą to być takie okoliczności jak konieczność opieki nad chorymi rodzicami, dzieckiem, małżonkiem, wykonywanie pracy jako kierowca zawodowy, możliwość utraty pracy z uwagi na brak uprawnień do kierowania pojazdami, dotychczasowa bezwypadkowa jazda.
14. załączniki – do zażalenia można dołączyć dokumenty, które potwierdzają wersję wydarzeń kierowcy;

Zażalenie musi zostać własnoręcznie podpisane. Zażalenie składa się wraz z jego odpisem – kopią.

Uwzględnienie zażalenia

Jeżeli sąd uzna, że policja w sposób pochopny zatrzymała kierowcy prawo jazdy – uwzględni zażalenie oraz uchyli zaskarżone postanowienie, co umożliwi odbiór dokumentu prawa jazdy i dalszą legalną jazdę samochodem. Należy jednak pamiętać, że nie jest to definitywny koniec sprawy. Cały czas będzie się toczyło postępowanie zainicjowane przez policję w związku z popełnionym wykroczeniem, ale do jego zakończenia prawo jazdy pozostanie przy kierowcy.